Sinds het verbod op gloeilampen in 2009 en het verbod op een aantal halogeenlampen in 2016, zijn led-lampen niet meer weg te denken. Led-verlichting heeft zo'n snelle ontwikkeling doorgemaakt dat deze tegenwoordig verkrijgbaar zijn in vele soorten, lichtsterktes en lichtkleuren. Er zijn nu zelfs kooldraadlampen met led-verlichting voor een prachtig lichteffect. Op deze pagina lees je alles over led-verlichting.
Led-lampen zijn de nieuwe gloeilampen!
Een stukje geschiedenis: het ontstaan van led-licht
In 1907 zijn de grondbeginselen gelegd voor de led-verlichting. De Britse Henry Joseph Round ontdekte dat een kristaldetector, die gebruikt werd voor de radio, licht kon geven. Daarnaast ontdekte hij dat verschillende materialen en spanningen verschillende kleuren licht konden opleveren.
Toch was Round niet degene die led-verlichting op de kaart heeft gezet. Het duurde uiteindelijk tot 1962 voor de eerste werkende led werd uitgevonden. Deze werd ontwikkeld door de Amerikaanse natuurkundige Nick Holonyak.
Van klein lichtpuntje tot grote lichtstraal
Toen de led net was uitgevonden, werd deze vooral gebruikt als indicatielampje op elektronische apparaten. Je kent dit misschien wel van je televisie, elektrische deken of kachel. In 2000 kwam er een doorbraak in de ontwikkeling van leds. Er werden leds gemaakt met een enorme helderheid. Met behulp van een lens werd het kleine lichtpuntje gebundeld tot één grote 'lichtstraal'.
Hoe werkt led-verlichting?
Een led-lamp is geen lamp in de klassieke zin van het woord. Zo bevat deze geen gloeidraad en werkt deze anders dan een TL-lamp of een fluorescentielamp. De afkorting led staat voor light emitting diode. In het Nederlands betekent dit licht-emitterende of lichtuitstralende diode.
Een diode of led is een klein elektronisch onderdeeltje, dat een halfgeleider wordt genoemd. Deze geeft rechtstreeks licht als er in de juiste richting stroom doorheen gestuurd wordt. Een led bestaat uit een chip van lichtgevend materiaal, een bedradingsframe met ruimte voor de chip en de beschermende behuizing voor de chip.
De kleur van led-licht
Zoals hierboven al genoemd werd, is de kleur van het licht dat een led uitstraalt afhankelijk van het materiaal waarvan deze gemaakt is en de spanning die erdoorheen gestuurd wordt. Daar was Henry Joseph Round al in 1907 achtergekomen. Toch duurde het lang voor leds daadwerkelijk verschillende kleuren licht konden geven.
Veel mensen denken dat het licht uit led-lampen koel en sfeerloos is. Tegenwoordig is dat echter allang niet meer zo! Inmiddels kan iedere kleur licht met een led-lamp gemaakt worden, zelfs daglicht en gezellig warmwit licht.
Led-lamp: vervanger van de gloeilamp
Door de opkomst van de led-lamp kwam de gloeilamp steeds meer in een kwaad daglicht te staan. Led-lampen gaan namelijk veel efficiënter om met energie. Bovendien werd bekend dat er giftige stoffen gebruikt werden voor de productie van gloeilampen.
Door de opwarming van de aarde kwam de verlaging van het CO2-gehalte hoog op de internationale politieke agenda te staan. Daarom werden verschillende maatregelen genomen, zoals het van de markt halen van gloeilampen. Sinds 2016 mogen ook bepaalde soorten halogeenlampen niet meer geproduceerd worden. Vanaf 2018 zal de halogeenlamp helemaal verboden worden.
Waarom zou ik kiezen voor led-licht?
Maar waarom zijn led-lampen zo populair? Hoe kan het dat deze lampen in korte tijd zo veel gebruikt worden? Dat komt doordat led-verlichting vele voordelen heeft. Hieronder hebben we alle voordelen voor je opgesomd. Daarnaast staan ook de nadelen. Zo kun jij gemakkelijk bepalen of een led-lamp geschikt is voor jou.
Voordelen van led-verlichting
- Hét grote voordeel van led-verlichting is dat deze energiezuinig is. Op dit moment zet een led-lamp zo'n 50% van de opgenomen energie om in licht. Bij een spaarlamp is dat 35% en bij een gloeilamp maar 10%. De overige energie wordt omgezet in warmte.
- Led-lampen hebben een langere levensduur dan andere lichtbronnen. Bij een gloeilamp of halogeenlamp verdampt de gloeidraad binnenin, waardoor de lichtbron na verloop van tijd langzaam uitdooft. Led-lampen hebben dit probleem niet, doordat deze niet zo heet worden als gloeilampen of halogeenlampen. Daardoor gaat de gemiddelde led-lamp 20.000 tot 40.000 branduren mee.
- Led-licht is direct op volledige sterkte. Deze heeft dus geen tijd nodig om op te warmen, zoals een spaarlamp.
- Led-lampen kunnen tegen een stootje, doordat ze geen kwetsbare gloeidraad hebben. Je hoeft er dus niet zo voorzichtig mee om te gaan als met een klassieke gloeilamp.
Nadelen van led-verlichting
- Led-lampen zijn relatief duur in de aanschaf. Je zult deze investering dus eerst voelen in je portemonnee. Zoals je hiernaast hebt kunnen lezen, kun je dit verschil gemakkelijk terugverdienen, doordat deze lampen zo energiezuinig zijn. Daarnaast gaan led-lampen veel langer mee dan andere lichtbronnen.
- Niet alle led-lampen kunnen worden aangesloten op een dimmer. Led-lichtbronnen die werken op 230 volt kunnen vaak wel worden aangesloten op een reguliere dimmer. Let hier dus op bij de aankoop van een lamp.
Ik zoek een led-lamp
Je kunt op verschillende manieren gebruikmaken van led-verlichting. Zo zijn er lampen met geïntegreerde led-verlichting. Daar zijn de leds dus rechtstreeks op de behuizing van de lamp gemonteerd. Het voordeel daarvan is dat je geen aparte lichtbronnen meer hoeft aan te schaffen.
Daarnaast kun je ervoor kiezen om een led-lichtbron aan te schaffen bij je lamp. Op die manier maak je van iedere lamp eenvoudig een led-lamp.
